“Als testcoördinator ben je niet altijd even populair…“
In deze blogreeks spreken wij met testmanagers en testcoördinatoren uit diverse branches. Bij Testersuite horen wij graag de diverse visies op het gebied van testen en wat een testmanager of testcoördinator bezighoudt. Maak in deze editie kennis met Rob van Gils, testcoördinator bij Gemeente Apeldoorn.
Even een heads up: Wie is Rob?
Mijn naam is Rob van Gils. Ik ben 43 jaar, ben getrouwd en heb twee jongens van 10 en 12 jaar oud. Op dit moment zitten we even in een spannende fase want we hebben een bod gedaan op een huis hier in het centrum van Apeldoorn. In mijn vrije tijd ben ik best fanatiek bezig met de triatlon.
Triatlon? Respect! Moet je daar niet een ijzeren conditie voor hebben?
Je moet daar wel voor trainen maar er bestaat ook een kwarttriatlon en zelfs een achtste en een zestiende. Ik heb ooit een keer een halve triatlon gedaan toen ik in aanraking kwam met The Iron Man. Oorspronkelijk komt dit van Hawaii maar ze zitten tegenwoordig overal. Toen ik voor het eerst op YouTube het filmpje van The Iron Man zag dacht ik “dit kan niet!” Met wat ik voor de halve triatlon heb moeten doen kon ik niet geloven dat je zo’n uithoudingsvermogen hebt dat je The Iron Man kan volhouden. Het is gekkenwerk. Maar ja, het zaadje was gepland. Met een professional heb ik toen een trainingsschema gemaakt en ben ik een jaar bezig geweest. Het was een soort project. Uiteindelijk heb ik 4km zwemmen, 180km fietsen en 42km hardlopen afgelegd in 11:59:02.
Wilde je als kind al testcoördinator worden?
Maar natuurlijk hahaha…. Nee, als kind wist ik het nooit. Wat me nog wel bijstaat is dat ik op school als 11-jarige een boekje moest maken. In dat boekje stond de vraag ‘wat wil je later worden?’ Ik heb toen ingevuld ‘iets met computers’. Uiteindelijk ben ik mbo-landmeetkunde gaan doen en heb ik ook gewerkt als landmeter en CAD-operator. Maar ik zag mezelf dit niet tot mijn pensioen doen. Dus ben ik in de avonduren hbo-technische bedrijfskunde gaan volgen
Hoe ben je in de IT terecht gekomen?
Een oud klasgenoot belde me. Hij was na zijn stage bij gemeente Apeldoorn blijven hangen. Ze waren bezig met een geo project wat zijdelings wel wat met landmeetkunde had te maken. Daar zochten ze een projectleider voor en dat mocht best een junior zijn. Uiteindelijk bleek het veel meer een ICT-project te zijn.
Wat hield dat project in?
Het ging over de WKPB. Dat was een wet over hoe je als gemeente je informatiehuishouding moest inrichten. Dat gaf een forse impact. Overal werden Excellijstjes voor gebruikt en die data moest nu volgens een datamodel opgeslagen worden. Vervolgens werd dit gekoppeld aan een landelijk informatiesysteem. Uiteindelijk ben ik 8-jaar projectleider geweest op diverse IT-projecten bij gemeente Apeldoorn
“Eigenlijk was ik testcoördinator zonder dat ik dat doorhad.”
Wat zorgde ervoor dat je nu testcoördinator bent?
Eigenlijk was ik testcoördinator zonder dat ik het doorhad. Binnen de IT-projecten moest er getest worden maar daar waren we nog niet zo bewust mee bezig. Op een gegeven moment ben ik een lijstje gaan maken met testcases. Vervolgens maakte ik een lijstje wie de testcases zouden moeten uitvoeren. Omdat de projecten en risico’s steeds groter werden zijn we testcoördinatoren gaan inhuren. Als projectleider had ik veel contact met de testcoördinatoren. Ik had wel een klik met die mensen.
Uiteindelijk wilde ik als projectleider minder managerial bezig zijn en meer met de inhoud. Via een loopbaan traject en met de hulp van een coach kwam ik tot de conclusie dat de rol van testcoördinator goed bleek te passen bij mij. Toen de positie van testcoördinator vrijkwam bij Gemeente Apeldoorn ben ik daar ingestapt.
Waarom heb je destijds voor een testmanagement tool gekozen
Ik vind Excel een prachtige tool maar voor werkprocessen gaat dit niet op. Een goede tool is belangrijk om de processen te kunnen managen en beheren. Binnen Gemeente Apeldoorn werken we bijvoorbeeld met een suite voor het sociaal domein. Dit is zeer complex onder andere vanwege de vele gebruikers. Uiteindelijk kreeg ik steeds meer complexe spreadsheets naar me toe geworpen door functioneel beheer. Dat was echt niet meer te doen. Moet je voorstellen, 25 testers met eigen testcases, verschillende tabbladen met sub-tabbladen voor bevindingen, tweedagelijks overleg etc. Dat ging gewoon niet meer.
Functioneel beheer had al een paar keer bij me aangeklopt met een testmanagement tool. We waren er nog niet aan toe. Je zult toch eerst goed het testproces in kaart moeten brengen. Zo kan het zijn dat nog niet ieder domein in je organisatie op hetzelfde volwassenheidsniveau zit qua testproces. Dat moest eerst geregeld worden. Toen we uiteindelijk zover waren hebben we voor een tool gekozen. Echter bleek dat deze tool het niet waar kon maken. We konden bijvoorbeeld geen bevindingen registeren. We zijn toen verder gaan zoeken en kwamen uit bij Testersuite.
“Ga je grote stappen nemen dan word je als hinderlijk gezien.”
Waar liggen je uitdagingen als testcoördinator?
Met kleine stapjes een bijdrage leveren aan de kwaliteit van onze dienstverlening. Dat is echt de wijze waarop het moet, anders ga je de gestelde doelen niet halen. Zeker als je veel mensen moet meekrijgen. Ga je grote stappen nemen dan word je als hinderlijk gezien. Je loopt het risico dat projectleiders daardoor om je heen gaan. Het is van belang dat het change managementproces gevolgd wordt, daardoor kan je je werk goed doen. Maar doe dat in kleine stapjes.
Je hebt dus soms ook wat zieltjes te winnen?
Nou, als testcoördinator ben je niet altijd even populair. Je haalt wel eens dingen boven water. Een projectleider wil graag zaken afronden en door met een volgend project. Als je dan als testcoördinator met een rapport met problemen komt die opgelost moeten worden, is men daar niet altijd blij mee. Dat geldt ook in het voortraject. Er zal een testplan gemaakt moeten worden wat ook weer tijd kost. Dat legt druk op de planning van een projectmanager. Dan ben je niet de meest populaire persoon op dat moment.
Maar de wet van Boehm lijkt daarin toch vrij helder?
Dat klopt. Boehm is wetenschappelijk onderbouwd maar toch worden we vreemd genoeg soms als hinderlijk ervaren. Ik begrijp dat ontwikkelaars graag aan de knoppen willen zitten en projectmanagers door willen met hun planning. Maar je zult toch gedurende het hele proces moeten nadenken over het beperken van risico’s en fouten. Op bestuurlijk niveau is het ook niet altijd even helder dat risicobeperking het gevolg is van een goed testproces. Ik verbaas me daar wel eens over. Dan is het fijn als ik een collega heb waarmee ik kan sparren en me kan uiten.
Je werkt met meerdere testcoördinatoren?
We zijn nu met zijn tweeën. Een trainee en ikzelf. Er is te veel werk te doen voor één persoon. Ik heb dit met mijn teammanager overlegd en toen is er een trainee gekomen. Dit zal op termijn een fte worden. Uiteindelijk ziet men toch het belang van testen in en de kwaliteitsslag die daarmee gepaard gaat. Het heeft ook een versterkend effect want we zijn nu meer zichtbaar in de organisatie. We kunnen meer bewerkstelligen. In dit geval is 1 plus 1 niet 2 maar 4.
“We hebben veel verbetering in het testproces doorgevoerd.”
Wat zijn de belangrijkste milestones die je hebt behaald bij gemeente Apeldoorn?
De Suite voor het sociaal domein wordt 4x per jaar geüpgraded. Dit doen we met een testgroep van 35 man. We hebben veel verbetering in het testproces doorgevoerd. Het effect van ons testproces is breder geworden en er is meer betrokkenheid ontstaan. Daar ben ik een half jaar mee bezig geweest. Er is meer inzicht ontstaan door het gebruik van Testersuite. Zo hebben we nu standaard periodiek overleg over bevindingen. Bij bevindingen die het testproces blokkeren nemen nu de teamleiders de beslissingen in plaats van een projectleider.
Dus Testersuite lost voor jou zaken op?
Ja zeker. Het was echt niet meer te doen om de vele data uit Excel te managen. Nu kunnen we de resultaten en bevindingen op een mooie manier opslaan en ontsluiten. Dat gaat via Testersuite heel goed. Alle stakeholders kun je direct informeren met een linkje naar Testersuite. Dat maakt het proces veel transparanter.
Wat is het grootste probleem van de testmanager bij de lokale overheid?
Ik spreek regelmatig met andere gemeentes. Dan zie ik vaak dat wij verder zijn. Er ontstaat ook bij andere gemeentes steeds meer draagvlak voor testen maar er moet nog wel wat gebeuren om het nut en de noodzaak van testen over de bühne te krijgen.
Hierbij is het delen van content belangrijk. Neem het Het Sociaal domein als voorbeeld. Dit wordt gebruikt door circa 200 gemeentes. Die krijgen allemaal updates voor hun kiezen. We zijn dus allemaal hetzelfde aan het doen. Hierin kunnen we samen als gemeentes optrekken door testcases samen te stellen en te delen maar ook door bevindingen te delen. Dit moet van de grond komen. Waarschijnlijk ook in samenwerking met Testersuite. Dat zou mooi zijn.
"Mijn mening is dat ik steeds meer verschuif naar kwaliteitsverbetering."
Hoe ziet de toekomst eruit voor de testmanager?
Ik kan alleen spreken vanuit mijn eigen ervaring en mijn werk hier. Mijn mening is dat ik steeds meer verschuif naar kwaliteitsverbetering. We denken steeds meer na aan de voorkant over kwaliteit en risico’s. Testen is daarbij een maatregel om dit te borgen. Die kant gaat het op. Hier moeten we aandacht aan besteden. Dus vooral aan de voorkant en niet alleen aan de achterkant!
En geautomatiseerd testen?
Geautomatiseerd testen betekent ook beheren en onderhouden. Dat heeft veel impact qua mensen en geld. Je zult toch ook altijd handmatig dingen moeten blijven doen. Dat is voor ons nog een te groot project.
Een kritische vraag van het Testersuite Team, wat kan er beter?
We zijn heel tevreden over Testersuite. Af en toe zien we wel wat verbeter mogelijkheden. Een goed voorbeeld is het veld waarin testers het resultaat van een test kunnen invullen. Dit wordt bij ons nog wel eens verkeerd gebruikt. Wij zouden graag zien dat dit veld verdwijnt. Op de klantendag discussiëren we met andere Testersuite klanten over mogelijke verbeteringen en gewenste features. Helaas moesten we concluderen dat andere Testersuite klanten het niet eens waren met het verwijderen van het resultaat veld. Maar het is wel mooi dat we de discussie met Testersuite en de andere klanten kunnen voeren.
Let’s talk?
Heb jij ook interessante ervaringen in het testvak die je wilt delen? Let’s talk!
